Bilinçaltı Nedir ve Bilinçaltı Temizliği Nasıl Yapılır?

Bağlanma stilleri, bağlanma teorisi kapsamında incelenen ve bireylerin çocuklukta geliştirdiği bağlanma kalıplarını ifade eder. Bu stiller, bireyin gelecekteki ilişkilerinin kalitesini etkiler. Bağlanma kuramı, 1960’lı ve 1970’li yıllarda, İngiliz psikolog John Bowlby ve Amerikalı-Kanadalı psikolog Mary Ainsworth tarafından geliştirilmiştir.

Albert Bandura’nın sosyal öğrenme teorisi, bireylerin başkalarını gözlemleyerek ve onların davranışlarını model alarak yeni davranışlar öğrenebileceğini öne sürer.

Bilişsel uyumsuzluk, kişinin inançları veya tutumları ile çelişen bir bilgi veya deneyim yaşaması durumunda ortaya çıkan rahatsızlık hissidir. Festinger kişinin o dönemdeki psikolojik rahatsızlığının sebebinin de, bu uyumsuzluk olduğunu savunmuştur.

Operant koşullanma, bir davranışın sonucunda alınan geri bildirimle (ödül veya ceza) o davranışın tekrarlanma olasılığının değiştiği bir öğrenme türüdür. Bir davranışı güçlendirmek veya azaltmak için “pekiştirme” veya “cezalandırma”ya odaklanır. Edimsel Koşullandırma B.F. Skinner tarafından geliştirilmiştir.

Yanlılık, bir düşünce veya duruma karşı objektif olmayan, aşırı veya dengesiz bir tutum sergilemeyi ifade eder. Bu, insanların karar verme süreçlerini olumsuz etkileyebilir.

“Durumsal faktörler” (situational factors), bir kişinin davranışlarını veya kararlarını etkileyen, o anki çevresel veya durumsal koşulları ifade eder. Bu, kişinin o andaki sosyal çevresi, ortamın fiziksel özellikleri veya olayın bağlamı gibi, bireyin kontrolü dışındaki dış etkenleri kapsar.

Bu faktörler, bir kişinin eylemlerini etkileyebilen geçici ve değişken koşullardır. Durumsal faktörler, genellikle “içsel faktörler” (dispositional factors) olarak adlandırılan, bireyin kişisel özelliklerinden, tutumlarından veya mizaçtan farklı olarak değerlendirilir.

Özetle:

• Durumsal faktörler, bir kişinin davranışlarını veya kararlarını etkileyen çevresel veya durumsal koşullardır.
• Bunlar, bir kişinin kontrolü dışındaki dış etkenlerdir.

Bu arada… Hayallerine ulaşma konusunda sana daha fazla yardımcı olmamızı ister misin?

İşte sana hayallerine ulaşmana yardım edecek rehber bir yazı: Hedef Belirleme Çalışması

Beklenti etkisi, bir kişinin beklentilerinin, olayların veya sonuçların gerçekleşme olasılığını etkilemesini ifade eder. Bu, kendini gerçekleştiren kehanetlerin bir türüdür.

Kendini Gerçekleştiren Kehanet yazımızı okumanı çok tavsiye ederim.

Erik Erikson’un psikososyal gelişim kuramında “kimlik karmaşası” (identity confusion veya role confusion) ergenlik döneminde ortaya çıkar. Bu dönem, Erikson’un sekiz aşamalı gelişim kuramında beşinci aşamadır ve yaklaşık olarak 12-18 yaşlar arasını kapsar. Bu aşamanın temel görevi, kimlik kazanmaktır. Ergenler, kim olduklarını ve toplumda nasıl bir rol oynayacaklarını keşfetmeye çalışırken kimlik karmaşası yaşayabilirler.

Erik Erikson’un Psikososyal Gelişim Kuramı Nedir?

Erik Erikson, bireylerin yaşamları boyunca belirli psikososyal krizlerle karşılaştığını ve bu krizlerin başarılı bir şekilde çözülmesinin sağlıklı bir kişilik gelişimi için kritik olduğunu öne sürmüştür. Erikson’un kuramı, her biri belirli bir yaş aralığını ve belirli bir psikososyal kriz veya çatışmayı içeren sekiz aşamadan oluşur.

Erikson’un Psikososyal Gelişim Aşamaları:

1. Güvene Karşı Güvensizlik (Trust vs. Mistrust)
   • Yaş Aralığı: 0-1 yaş
   • Özellikleri: Bu aşamada, bebekler bakım verenlerine güvenmeyi öğrenirler. Güvenli bir bağlanma, bebeğin dünyaya güven duymasını sağlar. Eğer bu ihtiyaçlar karşılanmazsa, güvensizlik gelişir.
2. Özerkliğe Karşı Kuşku ve Utanç (Autonomy vs. Shame and Doubt)
   • Yaş Aralığı: 1-3 yaş
   • Özellikleri: Çocuklar, kendi başlarına yapabileceklerini keşfederler. Bağımsızlık duygusu gelişirse, özgüven artar. Aksi takdirde, kuşku ve utanç duyguları oluşabilir.
3. Girişimciliğe Karşı Suçluluk (Initiative vs. Guilt)
   • Yaş Aralığı: 3-6 yaş
   • Özellikleri: Çocuklar, kendi hedeflerini belirleyip bu hedeflere ulaşma çabası içindedir. Desteklenirse girişimcilik duygusu gelişir, aksi halde suçluluk duygusu oluşabilir.
4. Başarıya Karşı Aşağılık Duygusu (Industry vs. Inferiority)
   • Yaş Aralığı: 6-12 yaş
   • Özellikleri: Çocuklar, yeteneklerini ve becerilerini geliştirmeye çalışırlar. Başarı ve yetenek duygusu kazanılırsa kendine güven artar, aksi takdirde aşağılık duygusu gelişir.
5. Kimliğe Karşı Kimlik Karmaşası (Identity vs. Role Confusion)
   • Yaş Aralığı: 12-18 yaş
   • Özellikleri: Ergenler, kim olduklarını ve toplumda nasıl bir rol oynayacaklarını keşfetmeye çalışırlar. Başarılı bir kimlik gelişimi, sağlıklı bir benlik duygusu yaratır. Kimlik karmaşası, bireyin kimlik ve yönelim belirsizliği yaşamasına neden olabilir.
6. Yakınlığa Karşı Yalıtılmışlık (Intimacy vs. Isolation)
   • Yaş Aralığı: 18-40 yaş
   • Özellikleri: Genç yetişkinler, derin ve anlamlı ilişkiler kurmaya çalışırlar. Yakınlık kurabilirlerse sağlıklı ilişkiler gelişir, aksi halde yalnızlık ve yalıtılmışlık duygusu oluşur.
7. Üretkenliğe Karşı Durgunluk (Generativity vs. Stagnation)
   • Yaş Aralığı: 40-65 yaş
   • Özellikleri: Orta yaşlı bireyler, topluma katkıda bulunma ve gelecek nesiller için bir şeyler yapma çabasındadır. Üretkenlik duygusu gelişirse, birey kendini faydalı hisseder. Aksi halde, durgunluk ve anlamsızlık duygusu oluşabilir.
8. Benlik Bütünlüğüne Karşı Umutsuzluk (Integrity vs. Despair)
   • Yaş Aralığı: 65 yaş ve üzeri
   • Özellikleri: Yaşlı bireyler, yaşamlarını değerlendirir ve hayatlarının anlamını sorgularlar. Geçmişteki başarılar ve anlamlı yaşam, benlik bütünlüğü duygusu yaratır. Aksi takdirde, pişmanlık ve umutsuzluk duyguları yaşanabilir.

Kimlik Karmaşası ve Ergenlik Dönemi

Erikson’a göre, ergenlik dönemi kimlik oluşumunun kritik bir aşamasıdır. Ergenler, kendi değerlerini, inançlarını ve hedeflerini keşfederek kimliklerini şekillendirirler. Bu süreçte, kimlik karmaşası yaşayabilirler, bu da bireyin gelecekteki rolleri ve yaşam yönelimleri hakkında belirsizlik hissetmesine neden olabilir. Başarılı bir kimlik gelişimi, bireyin kendini tanıması ve toplumda kendine uygun bir yer bulmasıyla sonuçlanır.

Anima Animus yazı serimizi okudun mu? Okumadıysan çok tavsiye ederim. Linkini buraya bırakıyorum.

Otokontrol, bir kişinin dürtülerini, duygularını ve davranışlarını yönetme yeteneğidir. Bu, bireyin hedeflerine ulaşmasına ve sosyal olarak kabul edilebilir bir şekilde hareket etmesine yardımcı olur.

Otokontrol yeteneğini arttırmak ister misin? İşte sana kişisel gelişim kitapları öneren bir sayfa; buradan ulaşabilirsin.

MMPI, klinik ve psikolojik araştırmalarda, kişilik özelliklerini ve olası psikolojik rahatsızlıkları değerlendirmek amacıyla kullanılan yaygın bir kişilik testidir.

MMPI’nın tarihçesi oldukça ilginçtir ve birkaç önemli aşamadan geçmiştir.

MMPI’nın Tarihçesi

1. Başlangıç (1930’lar ve 1940’lar)

• Geliştirilme Süreci: MMPI, 1930’ların sonlarında ve 1940’ların başlarında Minnesota Üniversitesi’nde Starke R. Hathaway ve J.C. McKinley tarafından geliştirildi. Hathaway bir psikolog, McKinley ise bir nörolog ve psikiyatristti.
• İlk Yayın: MMPI, 1943 yılında ilk kez yayımlandı. Testin amacı, psikiyatrik hastalıkları tanılamak ve kişilik özelliklerini değerlendirmekti.

2. İlk Versiyon (MMPI)

• İçerik: İlk MMPI, 566 maddeden oluşuyordu ve “doğru” veya “yanlış” olarak yanıtlanıyordu. Maddeler, farklı psikiyatrik bozuklukları tanılamak için çeşitli ölçeklere ayrılmıştı.
• Normlar: Test, 700’den fazla Minnesotalı bireyden elde edilen normatif verilere dayanıyordu.

3. Revizyonlar ve Güncellemeler (1980’ler ve Sonrası)

• MMPI-2: 1989 yılında MMPI-2 yayımlandı. Bu revizyon, orijinal MMPI’nın eksikliklerini gidermek ve testin güncelliğini artırmak amacıyla yapıldı. MMPI-2, 567 maddeden oluşuyordu ve daha geniş bir demografik örneklem üzerinde normlanmıştı.
• MMPI-2-RF: 2008 yılında MMPI-2 Restructured Form (RF) yayımlandı. Bu versiyon, testin daha kısa ve daha etkili bir versiyonunu sunmak amacıyla geliştirildi ve 338 madde içeriyordu.
• Adolesan Versiyonu: MMPI-A ve MMPI-A-RF, adolesanlar için özel olarak geliştirilmiş versiyonlardır.

4. Kullanım Alanları

• Klinik Psikoloji: MMPI, klinik psikolojide yaygın olarak kullanılır ve ruhsal sağlık değerlendirmelerinde standart bir araçtır.
• Adli Psikoloji: Mahkemelerde, suçluların değerlendirilmesinde ve velayet davalarında sıklıkla kullanılır.
• İş ve Endüstri Psikolojisi: Personel seçiminde ve işyeri ortamında bireylerin kişilik özelliklerinin değerlendirilmesinde kullanılır.

5. Eleştiriler ve Gelişmeler

• Kültürel Uyum: MMPI, farklı kültürel ve etnik gruplar için eleştirilmiş ve uyarlanması gerektiği öne sürülmüştür.
• Geçerlilik ve Güvenilirlik: Yıllar içinde birçok çalışma, MMPI’nın geçerlilik ve güvenilirliğini incelemiş ve çeşitli iyileştirmeler yapılmıştır.

MMPI, bugün hala geniş bir uygulama alanına sahip olup, klinik ve araştırma amaçlı kullanılan önemli bir kişilik değerlendirme aracıdır.

Bilişsel çarpıtmalar, gerçeklikten sapma gösteren ve genellikle olumsuz düşünce kalıplarını ifade eder.

Grup düşüncesi, bir grubun uyumunu koruma arzusu nedeniyle, üyelerin eleştirel düşünmeyi ve alternatifleri göz ardı etmeleri sonucu alınan kötü kararları ifade eder. Bu durum, grup içinde olumsuz sonuçlar doğurabilir.

Martin Seligman, pozitif psikolojinin kurucusu olarak kabul edilir. Pozitif psikoloji, psikolojinin geleneksel olarak odaklandığı ruhsal hastalıklar ve sorunlar yerine, insanların güçlü yanlarına, olumlu deneyimlerine ve yaşam kalitesini artırmaya odaklanan bir alanıdır. Bu dal, bireylerin ve toplumların daha mutlu, tatmin edici ve anlamlı bir yaşam sürmelerine yardımcı olmayı amaçlar.

Pozitif psikoloji, insanları daha mutlu ve tatmin olmuş bireyler haline getirmek için çalışan bir bilim dalıdır. Adeta ruhsal bir jimnastik hocası gibi, size nasıl daha mutlu, sağlıklı ve başarılı olacağınızı öğretir.

Mutluluğun Anahtarı

Pozitif psikoloji, mutluluğun aslında öğrenilebilir ve geliştirilebilir bir beceri olduğunu söyler. Mutlu olmanın yolları vardır ve bunları öğrenmek mümkündür.

1. Minnettarlık: Günlük hayatta minnettar olduğunuz şeyleri düşünmek ve yazmak, mutluluk seviyenizi artırır. Bu basit alışkanlık, hayata daha olumlu bakmanızı sağlar. Her gün üç şey için minnettar olmak bile yeter!
2. Güçlü Yanlar: Hepimizin benzersiz yetenekleri ve güçlü yönleri vardır. Pozitif psikoloji, bu yetenekleri keşfetmenize ve geliştirmenize yardımcı olur. Örneğin, iyi bir dinleyici misiniz? Harika! Bu, arkadaşlıklarınızı güçlendirebilir ve sizi daha mutlu edebilir.
3. Akış (Flow): Sevdiğiniz bir işi yaparken zamanın nasıl geçtiğini fark etmediğiniz anlar, işte o akış anlarıdır. Pozitif psikoloji, bu anları daha sık yaşamanız için sizi teşvik eder. Hangi etkinlikler sizi akışa sokuyor? Belki resim yapmak, belki dans etmek, belki de bir bulmacayı çözmek…

Pozitif İlişkiler

Pozitif psikoloji, sosyal bağlantıların mutluluğun anahtarı olduğunu vurgular. Güçlü ve sağlıklı ilişkiler, insanın yaşam kalitesini önemli ölçüde artırır. İyi bir arkadaş çevresi, aile bağları ve destekleyici ilişkiler, mutluluk seviyemizi yükseltir.

1. Empati ve Anlayış: İnsanlarla olan ilişkilerinizde empati kurmak ve anlayışlı olmak, ilişkileri daha da güçlendirir. İnsanlar anlaşıldıklarını hissettiklerinde daha mutlu olurlar.
2. Aktif Dinleme: Bir arkadaşınızın veya sevdiğiniz birinin size anlattıklarını gerçekten dinlemek, onun için çok değerli olabilir. Bu, ilişkilerinizi derinleştirir ve sizi daha bağlı hissettirir.

Anlam ve Amacın Peşinde

Pozitif psikoloji, hayatınıza anlam ve amaç katmanın önemini de vurgular. Bir amaç doğrultusunda yaşamak, insanı daha mutlu ve tatmin olmuş hissettirir. Kendinize “Bu dünyada ne yapıyorum?” diye sormak yerine, “Bu dünyada ne yapabilirim?” diye sormak, hayatınızı değiştirebilir.

1. Hedefler Belirlemek: Kendi hedeflerinizi belirlemek ve onlara ulaşmak için çaba göstermek, yaşamınıza anlam katar. Küçük hedeflerle başlayın ve büyük hedeflere doğru ilerleyin.
2. Başkalarına Yardım Etmek: Başkalarına yardım etmek, size de mutluluk verir. Gönüllü çalışmalar yapmak, yardıma muhtaç birine el uzatmak, sadece onları değil sizi de mutlu eder.

Bu konu hakkında daha fazla bilgi almak istersen “Olumlu Düşünme Rehberi” yazımızı tavsiye ederim. Linkini buraya bırakıyorum.

BDT, bireylerin bilinçli düşüncelerini ve davranışlarını değiştirmeye odaklanır. Bu terapi, bireylerin düşünce kalıplarını ve davranışlarını pozitif yönde değiştirmeyi amaçlar.

Empati, başkalarının duygularını anlama ve paylaşma yeteneğidir. Bu, sağlıklı sosyal ilişkilerin ve toplumsal dayanışmanın temelidir.

Empati, genellikle iki ana bileşenle tanımlanır:

1. Bilişsel Empati: Bir kişinin, başka bir kişinin perspektifini alabilme ve onun ne düşündüğünü anlayabilme yeteneğidir. Bu, diğerlerinin zihinsel durumlarını anlama becerisi olarak da adlandırılır.
2. Duygusal Empati: Bir kişinin, başka bir kişinin duygusal deneyimlerine karşılık olarak benzer duyguları hissetme yeteneğidir. Bu, başkalarının duygusal durumlarından etkilenme veya onların duygularını paylaşma olarak da adlandırılır.

Empati, genellikle sosyal bağların güçlendirilmesi, çatışmaların çözülmesi ve başkalarına yardım etme davranışının teşvik edilmesi gibi sosyal ve duygusal yeteneklerle ilişkilendirilir.

Empati, genellikle olumlu bir özellik olarak görülse de, aşırı empati, kişinin kendisine ve ilişkilerine olumsuz etkiler yapabilir. Bu durum, “empati yorgunluğu” veya “ikincil travmatik stres” gibi olumsuz sonuçlara yol açabilir. Aşırı empatinin bazı olumsuz sonuçları şunlardır:

1. Empati Yorgunluğu: Başkalarının acılarını sürekli olarak hissetmek, zamanla duygusal ve fiziksel tükenmeye yol açabilir. Bu, özellikle sağlık çalışanları, terapistler ve diğer bakım veren mesleklerde yaygındır.
2. Duygusal Boşalma: Sürekli olarak başkalarının duygusal yüklerini taşımak, kişinin kendi duygusal kaynaklarını tüketmesine neden olabilir. Bu, kişinin kendi duygusal ihtiyaçlarını ihmal etmesine ve depresyon, anksiyete gibi duygusal sorunların gelişmesine yol açabilir.
3. Kendini Feda Etme: Aşırı empati, kişinin kendi ihtiyaçlarını ve sınırlarını göz ardı ederek başkalarına aşırı odaklanmasına neden olabilir. Bu, sağlıksız ilişkilere, stres ve tükenmişliğe yol açabilir.
4. Karar Verme Zorluğu: Aşırı empati, kişiyi başkalarının hislerine ve ihtiyaçlarına aşırı duyarlı hale getirebilir, bu da kararsızlık ve sürekli olarak başkalarını memnun etme ihtiyacı doğurabilir.
5. İkincil Travmatik Stres: Başkalarının travmatik deneyimlerine aşırı empati duymak, kişinin kendisinin de travmatik stres belirtileri yaşamasına neden olabilir. Bu, özellikle travma mağdurlarıyla çalışanlar arasında yaygındır.

Sonuç olarak, empati iyi bir şey olsa bile, aşırı empati kişinin kendisine zarar veren bir yük haline gelebilir. Bu nedenle, empati ve öz bakım arasında bir denge kurmak önemlidir.

Akış, kişinin becerilerine uygun, keyifli ve zorlayıcı bir göreve tamamen odaklandığı, zamanın nasıl geçtiğini fark etmediği bir durumdur. Bu, genellikle kendini geliştirmek için önemli bir deneyimdir.

Pozitif psikoloji, insanların mutluluk, esenlik, dirençlilik ve olumlu özelliklerini inceleyen bir psikoloji dalıdır. Bu alan, olumsuz duygulara ve psikolojik sorunlara odaklanan geleneksel psikoloji anlayışının ötesine geçerek, bireylerin yaşam kalitesini artıran pozitif faktörlere odaklanır.

Pozitif psikolojinin ana hedefleri arasında:

1. Mutluluk: Pozitif psikoloji, insanların yaşamdan tatmin olma ve mutluluğu artırma yollarını araştırır.
2. Esenlik: Bu alan, fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığı destekleyen faktörleri inceler.
3. Olumlu Özellikler: Pozitif psikoloji, bireylerin güçlü yönlerini ve olumlu niteliklerini keşfetmeye ve geliştirmeye odaklanır.
4. Olumlu Deneyimler: Mutluluk, sevgi, ilham gibi olumlu duygular ve deneyimler, pozitif psikolojinin ilgi alanına girer.

Pozitif psikoloji, insanların potansiyellerini en üst düzeye çıkarmalarına ve daha anlamlı, tatmin edici yaşamlar sürmelerine yardımcı olmayı amaçlar.

Özetle:

• Pozitif psikoloji, mutluluk, esenlik ve olumlu özelliklere odaklanır.
• İnsanların yaşam kalitesini artırmayı amaçlar.